Το κόστος της Ποίησης!

Πάντα οι καιροί ήταν δύσκολοι ή πιο δύσκολοι, ποτέ δεν ήταν εύκολη η ζωή και η τέχνη. Πάντα υπήρχαν αυτοί που καλούσαν τους καλλιτέχνες και δη τους ποιητές να σωπάσουν, εν ονόματι της τραγικότητας των περιστάσεων της εποχής. Και πάντοτε οι ποιητές μιλούσαν κυρίως με την γλώσσα της σιωπής ή της απουσίας.
Μετά την σύσταση του Ελληνικού κράτους οι ποιητές δημιούργησαν μέσα στο ελλαδικό φως, που ερχόταν μέσα από τους αιώνες. Ήταν οι ποιητές της Ελλάδος, του ήλιου και της θάλασσας, ποιητές που τίμησαν και πόνεσαν και δούλεψαν την γλώσσα, ακουμπώντας με το κεφάλι τρυφερά πάνω στον Αριστοτέλη, στον Πλάτωνα, στους Ευρωπαίους διανοητές και σε άλλους. Καθώς ξετυλίγεται το κουβάρι της ποιητικής δημιουργίας οι νεώτεροι ποιητές μελετούν τους παλιότερους, διαβάζουν, εμπνέονται, τιμούν, κάποτε με λιγότερο ή περισσότερο φορτίο, με ενθουσιασμό, άλλοτε αυστηρά και κάποτε με συμπάθεια ή δισταγμό. Οι καθαροί υπερρεαλιστές από την άλλη μεριά δεν βρήκαν πολύ γόνιμο έδαφος, αλλά κρίθηκαν αυστηρά και με προκατάληψη.
Μετά τον Β! Παγκόσμιο πόλεμο, γέμισε η Ελλάδα με τους ποιητές της Ήττας. Πιο πολιτικοί, πιο εσωστρεφείς, πιο άμεσοι, πιο απελπισμένοι. Γεμάτοι πίκρα για όσα η ψυχή τους υποσχέθηκε και δεν έγιναν, για τα κομμάτια των σημαιών και των συνθημάτων που γέμισαν τον ορίζοντα της απελπισίας. Άλλοι πιο κοντά στην αμεσότητα εικόνων και συναισθημάτων με πιο πρόσφορη γραφή και άλλοι σχεδόν υπερρεαλιστές ξεκομμένοι κλειστοί, πρέπει να έχεις το μυστικό κλειδί της ποίησης αυτής για να δρέψεις τους καρπούς της. Οι ποιητές της περιόδου αυτής έχουν αρκετά ξεκόψει με τους αρχαίους τους οποίους ωστόσο αναγνωρίζουν μέσα στις προηγούμενες γενιές ποιητών. Κι ύστερα οι επόμενοι γνωστοί ή άγνωστοι, μοναχικοί, πικραμένοι, η δεύτερη μεταπολεμική γενιά.
Δεν ανακαλύπτουν τώρα οι ποιητές την απάτη της ζωής. Η ζωή σαν προθάλαμος προετοιμασίας για τον υλικό αφανισμό μας γελά κατάμουτρα. Πρέπει να τιθασεύσουμε με την γλώσσα αυτή την έξοδο που μας ετοιμάζει για το τέλος? Να δώσουμε διέξοδο και να νοηματοδοτήσουμε το τίποτα.
Όσο όμως  περνάει ο καιρός προς το σήμερα, χάνεται η συλλογική συνείδηση, η γλωσσική ταυτότητα, η σχέση με τον ελληνικό και ευρωπαϊκό πολιτισμό, ή αγάπη για την παράδοση. Πολλοί ποιητές. Άνθρωποι που δεν εκφράζονται από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, ζητούν μια προσωπική παράσταση, κατάθεση και επιβεβαίωση. Οι ποιητές κάνουν κι΄ άλλη στροφή προς τα μέσα. Δεν κυριαρχεί η επεξεργασία των ασυνείδητων εικόνων μέσα από τα φίλτρα της γλώσσας, της παράδοσης και του πολιτισμού. Ποίηση χωρίς μνήμη.
Στην σημερινή κυνική εποχή μας χάνεται η ιδιαιτερότητα του Ελλαδικού και διηθείται στο απρόσωπο παγκόσμιο. Οι νέοι ποιητές σήμερα ακουμπούν τις λέξεις στο λευκό χαρτί γιατί τους τρομάζει το λευκό σαν τίποτα, σαν άγραφος χρόνος αλλά δεν μένουν μετέωροι πριν από το ελληνικό φως και την ελληνικότητα, πριν από την ευρωπαϊκή λογοτεχνική παράδοση. Καμιά φορά φοβάμαι πως αυτό γίνεται με μιαν αβάσταχτη ελαφρότητα, σαν η ανέλπιδη προσπάθεια να υπάρξουμε με οποιουσδήποτε όρους. Και σήμερα πολλοί ποιητές παράγουν συναισθήματα σαν ανεπεξέργαστα διαμάντια. Πριν από την επεξεργασία των στίχων όμως, πριν την διήθησή τους μέσα από την μνήμη και το χθες, αποτιμώνται λιγότερο.

Κώστας Παπαποστόλου