Sunday 23 May 2010

Βύρων Λεοντάρης

Ο Βύρων Λεοντάρης  γεννήθηκε στη Νιγρίτα της Μακεδονίας το 1932. Πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στη Σάμο, από όπου καταγόταν, και το 1939 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1952-1956) και εργάστηκε ως δικηγόρος. Στο χώρο της λογοτεχνίας ασχολήθηκε με την ποίηση, ενώ δημοσίευσε επίσης κριτικά δοκίμια.
Κατ΄ εξοχήν ποιητής στοχαστικός αλλά και βαθύτατα «ηθικός», με ισχυρές πολιτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις, δεν έπαψε να αναζητεί το νόημα της ποίησης σε έναν κόσμο διαψεύσεων και ματαιώσεων, όπου τα πάντα εκπίπτουν και χρεοκοπούν διαρκώς, συμπεριλαμβανομένης της ιδεολογίας αλλά και αυτής της ίδιας της γλώσσας. Όπως ο ίδιος γράφει, είναι ο «ποιητής μιας ποίησης που δεν μπορεί να υπάρξει», αυτός «που πεθαίνει μέσα στα μαύρα σύμφωνα»· μόνη παρηγοριά του ποιητή να μετρά την ακυρωμένη του ύπαρξη με λέξεις, λέξεις που, με ενσυνείδητο πλέον αυτοσαρκασμό, αναγγέλλουν την επερχόμενη, αναπόδραστη σιωπή.

[Από τη συλλογή Γενική αίσθηση (1954)]
Στάζει το σπίτι μας

Στάζει το σπίτι μας απόψε, πάλι στάζει.
Σπάνε στο μέτωπό σου οι στάλες και σημαίνουν
το εγερτήριο των λυγμών.
Και να! φουσκώνουνε τα βλέφαρά σου
- φλόκοι τού ονείρου που χτυπούν
στον άνεμο της λύπης - Ξεχειλίσαν
τα μάτια σου - και πού είναι; -
πλημμύρισε το πρόσωπό σου - και πού είναι
τα μάτια σου, πού είναι το πρόσωπό σου;

Μια λίμνη, που βογκάει, το πρόσωπό σου, και μια θάλασσα το σώμα σου.
Μα εκεί μέσα θα χυθώ,
στα βάθη της μια πολιτεία φωνάζει τ' όνομά σου,
πηδάνε τα γαλάζια φώτα της, χορεύουν
στα σταυροδρόμια οι ελπίδες των μαλλιών σου.
Εκεί σε καρτερεί ένα σπίτι από ελαφρόπετρα,
χτυπούν την πόρτα - μπαίνεις,
στο μέτωπό σου λάμπει
το χαμόγελο της βροχής,
μυρίζουν τα βρεμένα ρούχα σου νύχτα κι αγάπη...

Μια λίμνη, που βογκάει, το πρόσωπό σου.
Πόσες φορές δεν πέρασα συρματοπλέγματα κι αγκάθια
για να 'ρθω αυτού να δω για λίγο
πόσο γλυκά χτυπά η καρδιά μου μες στα μάτια σου,
για να 'βρω το νερόκρινο το στόμα σου,
επάνω σου σκυμμένος να γυρεύω
τους παιδικούς σεισμούς σου να τρυγήσω...

Μια λίμνη, που βογκάει, το πρόσωπό σου και μια θάλασσα το σώμα σου.
Μια λίμνη φιλώ, μια θάλασσα αγκαλιάζω,
αιώνες θα μπορούσα αυτού να ναυαγώ
μα αυτός ο ωκεανός τού πόνου μού γλιστρά απ' τα χέρια,
υψώνει το λαιμό του ο τυφώνας και ψηλά
το πρόσωπο της θύελλας αστράφτει!

Στάζει το σπίτι μας απόψε, πάλι στάζει και χτυπούν
στο μέτωπο οι σταγόνες και χτυπούν
μια λίμνη που φιλώ, μια θάλασσα που αγκαλιάζω.
- Πού είσαι; πού είμαι; πού είναι το σπίτι μας;

- Δεν έχουμε σπίτι εμείς,
ποτέ δεν είχαμε σπίτι, ποτέ μια νύχτα αδιάβροχη στον πόνο.
Να 'σαι σίγουρη μονάχα
γι' αυτό που μπορούν να σκεπάσουν οι πλάτες μου
κι αγάπα αχόρταγα
τα μάτια, το στόμα και την τιμή μου.

Από τη συγκεντρωτική έκδοση Ψυχοστασία (Ποιήματα 1949-1976) [2006]

20 comments:

  1. Ένας δημιουργός για τον οποίον δεν ήξερα τίποτα. Και τελικά αντιλαμβάνομαι ότι ελάχιστα ξέρω. Ειλικρινά οφείλω σε αυτόν εδώ τον χώρο πολλά.Τόσα ώστε να μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι το γηράσκω αεί διδασκόμενος εδώ βρίσκει την πλήρη εφαρμογή του.
    Να είσαι καλά που μου έδωσες μια γεύση ακόμη άλλου ένα σημαντικού δημιουργού αυτού του τόπου.
    Καλό βράδυ

    ReplyDelete
  2. Kαι εγώ δεν τον γνώριζα.Πολύ συγκινητική γραφή.
    Ευχαριστούμε Κώστα.
    (Χρόνια σου πολλά και για τις προάλλες)

    ReplyDelete
  3. Ξέρεις, Κώστα, τι με γοητεύει περισσότερο?... Αυτη η παλίρροια σκέψης που ξέρω ότι πλημμυρίζει και ξεχειλίζει από εκείνο το βλέμμα που παρατηρώ στην ακινησία της φωτογραφίας που παραθέτεις δεξια....

    Είναι Μαγεία να ξέρεις ότι ΑΥΤΟΣ ο άνθρωπος έχει κάτι σιωπές πνιγμένες στο ποίημα....

    Την καλημερα μου, σιωπηλή και λιτη...

    ReplyDelete
  4. Εξαιρετικό ποίημα. Με πρωτοτυπία σε φράσεις και νοήματα,άλλος ένας δημιουργός που λίγοι γνωρίζουν.

    Καλή βδομάδα Κώστα.

    ReplyDelete
  5. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ
    Και εγώ, Χριστόφορε, τους ανακαλύπτω πολλές φορές ψάχνοντας, αλλά όπως φαίνεται η Ελλάδα έχει πολλούς ποιητές αξιόλογους και μαζί τους διαβάζουμε και εισπράττουμε την ψυχή τους. Καλή μέρα.

    ReplyDelete
  6. ΕLΕΝΑ-ΒUTTEFLY
    Πολύ συγκινητική γραφή με ένα διάχυτο παράπονο σαν η ζωή να μας στέρησε αυτά που ποθούσαμε. Καλή μέρα.

    ReplyDelete
  7. Κάκια Παυλίδου
    Πνιγμένες σιωπές, ναι Κάκια αυτό είναι το κεντρικό θέμα που καταλαμβάνει τη συγκίνηση που παράγει το ποίημα. Καλή μέρα.

    ReplyDelete
  8. Κωνσταντίνος Κόλιος
    Αλήθεια είναι Κωνσταντίνε πως ο Λεοντάρης δεν είναι από τους πολύ γνωστούς ποιητές χωρίς να μειώνεται η αξία του γιαυτό. Πολύ όμορφο ποίημα και ένας ποιητής με το δικό του ύφος και την προσωπική του οδύνη. Καλή εβδομάδα.

    ReplyDelete
  9. Πολύ όμορφο ποίημα !!
    Υπέροχος ο δημιουργός του που τελικά λίγοι εγνώριζαν !!
    Σ' ευχαριστουμε που μέσα από τούτη τη σελίδα μας χαρίζεις τοσα πολλά !!!
    Καλό βράδυ Κώστα !!

    ReplyDelete
  10. Σε ευχαριστώ πολύ Δέσποινα. Προσπαθώ και γώ να γνωρίσω όλο τον πλούτο της Ελληνικής ποίησης. Καλή μέρα.

    ReplyDelete
  11. Με συγκινησε κ με συνεπηρε το ποιημα αυτο, μελαγχολικο κ με τοσο συμπηκνωμενο συναισθημα!
    Σευχαριστω που το μοιραστηκες μαζι μας.
    Σου ευχομαι μια καλη ημερα/εβδομαδα
    Μπεττυ

    ReplyDelete
  12. Betty Manousos:cutand-dry.blogspot.com
    Πολύ σωστή η παρατήρηση για το ποίημα, τέτοια συναισθήματα γεννά. Σε ευχαριστώ και καλή μέρα και εβδομάδα.

    ReplyDelete
  13. Καλό Σ/κ σε όλους.
    Να είσαι καλά να μας χαρίζεις όμορφες αναρτήσεις.

    ReplyDelete
  14. ΞΗΜΕΡΑΚΗΣ ΦΑΝΗΣ
    Να είσαι καλά, σε ευχαριστώ. Καλή μέρα.

    ReplyDelete
  15. Να εισαι καλα με ολα αυτα που μας χαριζεις..καλο μηνα!

    ReplyDelete
  16. Ο ΜΑΓΟΣ!
    Σε ευχαριστώ πολύ. Καλό σου βράδυ.

    ReplyDelete
  17. Καλημέρα φίλε μου... Τώρα μόλις γνώρισα το ιστολόγιο αυτό και καταθέτω επίσημα τη χαρά μου για την ύπαρξή του. Μαζί θέλω να εκφράσω και τη λύπη μου καθώς βλέπω (και το έχω δει και στο παρελθόν σε πολλές ιστοσελίδες) ότι πολλοί είναι εκείνοι που λεν ότι γράφουν κι ασχολούνται με την Ποίηση, προσαγορεύονται ακόμα και Ποιητές (και Ποιήτριες αντίστοιχα) ενώ αγνοούν την Ποίηση του Βύρωνα Λεοντάρη! Εδώ μιλάμε για βλασφημία! Στις περιπτώσεις αυτές, άποψή μου είναι ότι θα έπρεπε να...αφαιρείται η πένα κι ο λόγος εκάστου...

    Στο Βύρωνα Λεοντάρη ανήκουν αυτοί οι εξαίρετοι στίχοι:

    Είμαστε μεσοπόλεμος, σου λέω,
    ανίατα μεσοπόλεμος… Ας πάμε,
    λοιπόν κι απόψε, ας πάμε πάλι κάπου
    να χορέψουμε ή να σκοτωθούμε...

    Αυτή είναι η ύψιστη Ποίηση του Βύρωνα Λεοντάρη! Λυπάμαι αλλά όποιος την αγνοεί καλύτερα να...ιδιοτεύει και να ασχολείται με άλλα χόμπυ...πιο καθημερινά και πιο ανάλαφρα...

    Την καλημέρα μου και καλή εβδομάδα εύχομαι...

    Υ.Γ. Σε περίπτωση που δεν κάνω κατάχρηση του χώρου αυτού, παραπέμπω και στη δική μου κατάθεση για τον ύψιστο αυτό Ποιητή

    http://diattonsworld.blogspot.com/search/label/%CE%92%CF%8D%CF%81%CF%89%CE%BD%20%CE%9B%CE%B5%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%81%CE%B7%CF%82

    ReplyDelete
  18. Diatton
    Με χαρά σε υποδέχομαι όπως τον κάθε αληθινό φίλο της ποίησης και της λογοτεχνίας. Σε ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη και το σχόλιο. Επισκέφτηκα και εγώ το μπλογκ σου και μου άρεσαν οι αναρτήσεις σου. Κρίμα που δεν έχεις την δυνατότητα των αναγνωστών, ώστε να ενημερώνεται κανείς για κάθε νέα σου ανάρτηση.

    ReplyDelete
  19. Έχεις δίκιο φίλε Κώστα για τη "δυνατότητα των αναγνωστών" που μου έγραψες. Πρόσφατα δημιούργησα νέο blog κι έχασα σχεδόν όλη την επισκεψιμότητα την οποία είχε το προηγούμενο. Θα προσπαθήσω να συνεχίσω πλέον με τα νέα δεδομένα κι όσο πάει...

    Καλό σου μεσημέρι φίλε μου...

    ReplyDelete
  20. Diatton
    Εύχομαι να ανακτήσεις την επισκεψιμότητα που είχες. Καλό βράδυ.

    ReplyDelete